Współczesna żegluga oparta jest na wielowiekowej tradycji morskiej, której elementy przeniknęły z czasem do żeglarstwa, wywierając swoiste piętno na jego etykę i etykietę. Te starannie kultywowane tradycje stały się wyróżnikiem środowiska wtajemniczonych, czyli po prostu współczesnych żeglarzy. Są one także wyrazem szacunku dla dawnych ludzi morza.
Co to jest etykieta? Według „Słownika wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych” Władysława Kopalińskiego jest to ustalony i obowiązujący sposób zachowania się np. dyplomatów; ceremoniał dworski, konwenans towarzyski. Termin ten pochodzi od francuskiego wyrazu etiquette oznaczającego m.in. znak godności. „Słownik wyrazów obcych” PWN definiuje go zaś jako ściśle określony porządek i formę zachowania w pewnych środowiskach. „Encyklopedia żeglarstwa” PWN przedstawia szerszą definicję, wyróżniając etykę żeglarską i etykietę żeglarską. Według encyklopedii etyka żeglarska to zespół norm, zasad i ocen moralnych określających podstawowe powinności żeglarskie we wzajemnych stosunkach i kontaktach z innymi ludźmi. Normy te wywodzą się z wielowiekowej tradycji morskiej i nagromadzonych przez ludzi morza doświadczeń. Etykietę żeglarską encyklopedia definiuje zaś jako zespół norm i zwyczajowych zasad określających sposób zachowania się załogi na jachcie w różnych warunkach i sytuacjach. Wyraz etyka pochodzi z języka greckiego (ethos oznacza zwyczaj, ethike zaś moralność). Jest to nauka o moralności zajmująca się m.in. ogółem norm moralnych i zasad postępowania w zbiorowości społecznej. Etyka funkcjonuje nie tylko w żeglarstwie, ale także w wielu innych dziedzinach, np. służbie zdrowia (etyka medyczna i lekarska), wojsku, policji, wśród myśliwych (etyka łowiecka), harcerzy i w innych organizacjach. Istnieje też etyka prawnicza, etyka w korpusie służby cywilnej, etyka w biznesie, etyka religijna itp. Także w życiu codziennym, prywatnym lub zawodowym, powinny być stosowane zasady etyki. W internecie np. funkcjonuje tzw. netykieta (netiquette) i jest zalecanym zbiorem zasad dotyczących komunikowania się w globalnej sieci. Określenie powstało w wyniku połączenia słów net i etykieta.
Więcej na ten temat można przeczytać w Jachtingu 12-1/2017. Dostęp on-line do pełnej wersji numeru tutaj w cenie 7.00 PLN.
Fot. arch. Kubryk, arch. autora