W polskiej prasie żeglarskiej mało jest publikacji poświęconych warunkom pogodowym oraz sposobom odbierania komunikatów pogodowych na różnych akwenach na świecie. Najczęściej opisywane są Bałtyk, Morze Północne, Adriatyk i Morze Egejskie. Różnorodność ofert czarterowych i rejsowych powoduje, że na rejsy turystyczne wybierane są coraz bardziej odległe miejsca. Zmienność warunków pogodowych w takich rejonach może bardzo zaskoczyć mniej doświadczonych skipperów lub ich załogi. Wymarzony rejs, który miał być fajną przygodą, może się przekształcić w koszmar. Kilka kolejnych artykułów poświęcę warunkom pogodowym, sposobom odbierania prognoz pogody oraz napiszę, na co zwracać uwagę na wybranych przeze mnie i popularnych akwenach na świecie. Na początek dwa kolejne artykuły poświęcę Karaibom.
Pas wysp karaibskich rozciąga się pomiędzy Atlantykiem a Morzem Karaibskim w strefie oddziaływania wiatrów pasatowych i podzwrotnikowej strefie wysokiego ciśnienia. Panuje tam klimat tropikalny, z podziałem na porę suchą i deszczową. Rejsy czarterowe odbywają się głównie w porze suchej, trwającej orientacyjnie od końca listopada do końca kwietnia.
Rozgrzane powietrze, zalegające nad równikiem, unosi się w wyniku konwekcji, następnie ochładza adiabatycznie i opada w okolicy zwrotników. Podczas opadania w troposferze powietrze ogrzewa się adiabatycznie. W wyniku tego procesu w okolicy zwrotników powstają ośrodki wyżowe i warstwa inwersyjna nazywana inwersją pasatową. Wysokość, na jakiej znajduje się warstwa inwersyjna, nie jest stała – wzrasta w kierunku niższych szerokości geograficznych. W okolicach Międzyzwrotnikowej Strefy Zbieżności (rejon równika, w którym schodzą się wiatry pasatowe z obydwu półkul) występują silne prądy konwekcyjne, a inwersja pasatowa zostaje przerwana. Podczas gdy słońce kulminuje nad zwrotnikiem Koziorożca (półkula południowa), na półkuli północnej panuje zima. W tym okresie inwersja pasatowa sięga dalej do niższych szerokości geograficznych. Inwersja jest barierą hamującą rozwój chmur kłębiastych do dużych wysokości w troposferze – im bliżej równika, tym wyżej rozbudowane będą chmury kłębiaste. Czasem w wyniku silnych prądów konwekcyjnych dochodzi do jej przerwania i rozbudowy potężnych chmur konwekcyjnych. Wraz z przesuwaniem się słońca w kierunku zwrotnika Raka (półkula północna) na Karaibach następuje nasilanie procesów konwekcyjnych, co skutkuje wzrostem zachmurzenia, opadami deszczu, silnymi porywistymi wiatrami spod chmur cumulonimbus, a w ostateczności taka sytuacja może doprowadzić do pojawienia się sztormów i huraganów. Kulminacja słońca nad zwrotnikiem Raka powoduje przesunięcie o kilka stopni na północ Międzyzwrotnikowej Strefy Zbieżności i zmniejszenie zasięgu inwersji pasatowej.
Więcej na ten temat można przeczytać w Jachtingu 4-5/2017. Dostęp on-line do pełnej wersji numeru tutaj w cenie 7.00 PLN.
Fot. Lauren Alyea, arch. autora